Zacznijmy od końca

Mitch Albom, Pięć osób, które spotykamy w niebie Albom, M., „Pięć osób, które spotykamy w niebie”, Świat Książki, Warszawa 2008
tłum. Joanna Puchalska
s: 200

Wyobraźmy sobie życie, które zaczyna się od śmierci. Jeśli tylko wierzymy, że po śmierci jest COŚ, cokolwiek: miejsce, stan, fragment czasu lub świadomości. W każdym razie skłaniamy się ku przekonaniu, że śmierć to dopiero początek. Wówczas wszystko się wyjaśnia. Dowiadujemy się, jaki był cel naszego istnienia, dlaczego byliśmy tymi, którymi przyszło nam być, dlaczego robiliśmy to, co stało się naszym udziałem. Przekonujemy się, że naszym życiem NIE rządzi przypadek. Wszystko we wszechświecie ma swój cel i każdy nasz najmniejszy ruch wywołuje szereg kolejnych reakcji.
Wszechświat to ogromny mechanizm, a my jesteśmy, chcąc nie chcąc, jego trybikami. Ta teoria nie wszystkim się spodoba: funkcjonowanie jako część mechanizmu wyklucza istnienie wolnej woli, niezależności, samoświadomości, możliwości wyboru. Ale pomyślmy tylko: z drugiej strony oznacza to również, że wszyscy jesteśmy jednakowo ważni, wręcz niezbędni w planie wszechświata! Nasza obecność, choćby chwilowa, nie jest bez znaczenia, a to dobra informacja dla wszystkich pesymistów pogrążonych w przekonaniu, że nikt nawet nie zauważy, gdy ich zabraknie…

Ale nie łudźmy się, świat się nie zatrzyma po naszej śmierci. Na to nie liczmy. W końcu jesteśmy tylko małym trybikami. Coś zachrzęści, zazgrzyta, ale mechanizm nie przerwie swojego znoju.

ŚWIAT SIĘ NIE ZATRZYMA, ALE SIĘ ZMIENI!

Nie wiem czy udało mi się cały mój optymizm związany z tą myślą zmaterializować w słowa, ale mnie ta myśl naprawdę dodała otuchy. Jesteśmy ważni nie tylko w skali swojego prywatnego mikrokosmosu, ale również w skali największej z możliwych. Jeśli słyszeliście o "efekcie motyla", wiecie, o czym mówię.

Może i nie jest to bardzo odkrywcza myśl, ale ja do tej pory należałam raczej do tych ludzi, którzy najspokojniej w świecie wierzyli, że to przypadek w dużej mierze kieruje naszym życiem. Po lekturze Pięciu osób, które spotykamy w niebie swoje przekonanie o przypadku zaczęłam ponownie rozbierać na czynniki pierwsze. O czym jest książka – zdradza jej tytuł. Nie jest to żadna metafora. Głównego bohatera, Eddiego, spotykamy w ostatniej godzinie jego życia. Później jesteśmy świadkami jego śmierci i towarzyszymy mu w wędrówce po niebie. Eddie spotyka tam pięć osób, które dają mu (powiedziałbym życiowe, ale Eddie przecież nie żyje) lekcje. Książka najpierw przywołała mi na myśl Małego Księcia, potem Boską komedię. I było pięknie. Potem nawiedziło mnie mgliste wspomnienie Alchemika. I to już zasiało we mnie ziarnko irytacji. Nie lubię alegorii. Nie lubię, gdy ktoś mnie uczy rzeczy oczywistych. Nie lubię, gdy książka stara się być jedną wielką kolekcją złotych myśli. Mimo wszystko jest coś w tej książce, co każe mi myśleć: zobacz, świat jest piękny, ludzie są dobrzy, a nawet gdy zło wyszczerzy swoje zębiska, nie przejmuj się. To ma sens, to zapewnia równowagę. Ktoś ginie, żeby żyć mógł ktoś inny. Jak dla mnie, książka oferuje zbyt płaskie emocje, zbyt prosty język. Prostota bywa zaletą, ale nie wtedy, gdy ociera się o banał. Nie lubię, gdy wszystko podaje mi się na tacy. Lubię poszukać, pobłądzić, pomędrkować, pogubić się w domysłach…

Mimo wszystko książka zmusiła mnie do refleksji nad rolą (nie)przypadku w moim życiu. A to już coś, zważywszy jak trudno zmusić mnie do czegokolwiek...

A jako że książka była prezentem: dziękuję N.


Moja ocena: 4/6